Emekçi Kadınlar Günü ‘ne özel bu yazıda, bugün Solarçatı olarak bu işi yapabilmemizi sağlayan emekçi bilim kadını Maria Telkes’ den bahsetmek istiyoruz. Kendisi bilim insanı, biyofizikçi ve mucitti. Güneş enerjisi depolama sistemlerinin kurucularından biri kabul edilir ve ona Güneş Kraliçesi lakabı verilmiştir.
12 Aralık 1900 ‘de Macaristan’ da doğan Maria Telkes, 1925 yılında ABD’ ye taşındı ve güneş enerjisi çalışmalarına burada başladı. Amerika’daki ilk yıllarında Cleveland Klinik Vakfı’ nda George Crile ile birlikte beyin dalgalarını kaydedebilen bir fotoelektrik mekanizma icat etti. 1939’dan 1953’e kadar Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde güneş enerjisi araştırmalarına katıldı. 1948’de en önemli projelerinden biri üzerinde çalışmaya başladı. Burası Dover Sun House’du; güneş enerjisiyle ısıtılan ilk evi inşa etmek için mimar Eleanor Raymond ile birlikte çalıştı. Heykeltıraş Amelia Peabody tarafından finanse edilen proje kadın dayanışmasının en güzel örneklerinden biriydi.
II.Dünya Savaşı sırasında, Telkes’in uzmanlığı ABD hükümetinin dikkatini çekti ve Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Ofisi’ne sivil danışman olarak görevlendirilmesini sağladı. Askerlerin zor durumlarda temiz su bulmasını sağlayan, güneş enerji ile çalışan suyu tuzdan arındırma makinesi geliştirdi. Aynı zamanda bu icat Virgin Adaları’ndaki su sorunlarının çözülmesine yardımcı oldu.Teknolojiden yoksun insanların kullanımı için, güneş enerjisi ile çalışan bir fırın geliştirmek amacıyla Ford Vakfı’ ndan hibe aldı. Yoksul kurak bölgelerdeki köylülerin kullanımı için ideal güneş enerjisini kullanarak ısıtılabilecek ilk ucuz ve kolay işletilen fırını tasarladı.
1970’lerde Teksas’ a taşındı ve birçok güneş enerjisi firmasına danışmanlık yaptı. Daha sonra 1980’de ABD Enerji Bakanlığının tamamen güneş enerjisiyle çalışan ilk evi geliştirmesine ve inşa etmesine yardımcı oldu.Kariyeri boyunca yirmiden fazla patent aldı. Kadın Mühendisler Derneği Başarı Ödülü’ nü ilk alan kişiydi. Teksas’ da birçok okula adı verildi.
Gururla yaptığımız bu işin var olmasını sağlayan insanlardan biri olan Maria Telkes aracılığıyla, bütün emekçi kadınlara minnettarlığımızı bildirmek isteriz. Kadınların hayatın her alanında birey olarak var olması insanlığın ilerlemesi için vazgeçilmez bir unsurdur. Enerji sektörü başta olmak üzere, bilim ve iş hayatının her alanında emekçi kadınlara desteğimiz sonsuz. Dünya Emekçi Kadınlar Günü Kutlu Olsun!